Grochowalski, Wojciech

Historyk, wydawca, publicysta oraz animator kultury.

Prezes zarządu Fundacji im. Artura Rubinsteina w Łodzi.

Od 2002 r. wydaje czasopismo “Kultura i biznes”, którego jest także redaktorem naczelnym.

Jest autorem i wydawcą wielu książek.

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Szewczyk, Marek

Z wykształcenia – zootechnik (SGGW w Warszawie 1978). W zawodzie przepracował rok – na stażu w Stadninie Koni Golejewko.

Z zawodu – dziennikarz. Przez 21 lat w „Koniu Polskim”, z czego przez 14 lat jako redaktor naczelny. W tzw. międzyczasie przez 12 lat w redakcji sportowej TVP.

Komentował jeździectwo oraz pięciobój nowoczesny na IO w Seulu (1998), Barcelonie (1992), Atlancie (1996) oraz jeździectwo na IO w Atenach (2004) już jako współpracownik TVP.

Obecnie dziennikarz niezależny, na stałe współpracujący z Eurosportem. Prowadzi blog www.hipologika.pl.

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Sawka, Jerzy

Dyrektor Toru Wyścigowego Partynice, jeździec, miłośnik koni i dziennikarz.

W latach 1990–2013, redaktor naczelny Gazety Wyborczej Wrocław; w: Agora SA.

Od wielu lat, szkoli konie trudne i propaguje w świecie jeździeckim naturalne metody pracy z nimi.

Jerzy Sawka, tak wspomina o sobie:

“Konie są moją pasją od dziecka. Hodowałem je, dochowałem się kilku źrebaków, trenowałem, przygotowywałem do pracy pod siodłem młode, socjalizowałem trudne, szkoliłem się u wybitnych trenerów, wydając duże pieniądze. Podróżowałem wierzchem po obu Amerykach, Europie i Bliskim Wschodzie. Ciekawią mnie kultury jeździeckie świata. Prowadziłem obserwacje zdziczałych stad, by ustalić, jakie reguły rządzą tabunami. Chciałem mieć pewność, jak jest naprawdę, gdyż miałem wątpliwości co do koniarskiej wiedzy powszechnej.

Interesują mnie rasy koni, ich cechy specyficzne i modelowanie nowoczesnych linii pod poszczególne dyscypliny. Pracowałem jako trener metod naturalnych. Eksperymentowałem z końmi, czasami ryzykownie dla nich i dla siebie.

Konie były ze mną w szkole średniej, podczas studiów i równolegle do pracy zawodowej szefa redakcji lokalnych „Wyborczej” w Szczecinie i we Wrocławiu. To było i jest moje życie. Od 2013 roku jestem dyrektorem Wrocławskiego Toru Wyścigów Konnych – Partynice. Dlatego założyłem portal „Folblut. Magazyn o wyścigach”.

Czterdzieści lat temu jeździłem w Akademickim Klubie Jeździeckim we Wrocławiu. Konie kupowaliśmy na targach albo bezpośrednio od rolników. Te ze stadniny to była elita dla sekcji sportowej. Stadninowe konie były cywilizowane, te z hodowli prywatnej często nieobliczalne, gryzące, kopiące, przyciskające do ściany, urządzające rodeo, ponoszące. Jazda w teren to była walka. Konie gnały jak szalone, a my trzymaliśmy je twardo na wodzach, często jeszcze piłując wędzidłem po żuchwie, bo tak nas nauczono.

Coś mi tu nie pasowało. Nie mogłem pojąć, jak to jest, że Winnetou i Kmicic swobodnie kładą konie, a my z nimi toczymy bój.

Przełom nastąpił w roku 1986 w Zbrosławicach pod Gliwicami na kursie instruktorów. Doktor Krzysztof Skorupski, który wrócił z ZSRR, gdzie był asystentem szefa radzieckiej kadry skokowej, uświadomił mi, że ciągnięcie konia za pysk przynosi efekt odmienny od zamierzonego. Sprawdziłem. Okazało się, że konie swobodniej pracują, nie ponoszą, kiedy im się bezrozumnie nie zadaje bólu. Na zajęciach, które prowadziłem dla studentów, konie galopowały na sznurkach od snopowiązałek połączonych z wędzidłem gumką recepturką. Dzięki tym doświadczeniom z młodości dwa lata temu zostałem wynalazcą, bo opatentowałem Sawka Light Hand, urządzenie, które amortyzuje niewprawne działanie ręki jeźdźca. Kolejną rewolucję przeżyłem w roku 2000, gdy kolega z Niemiec Damian Pajączek pokazał mi szkołę naturalną Pata Parellego. Wszedłem w nią na całego. Najwięcej zyskałem podczas wizyty z moimi dwoma końmi u Honzy Błahy, czeskiego trenera tego nurtu, który poszedł własną drogą i ma fantastyczne osiągnięcia szanowane przez trenerów z różnych szkół. Moja generalna, dotycząca relacji koń – człowiek, refleksja jest taka: konie z podporządkowanych ludziom niewolników wchodzą w erę symbiozy, szczególnie w krajach rozwiniętych, w społeczeństwach demokratycznych, szanujących prawa człowieka i prawa wszelkich Innych. W najwyraźniejszy sposób doświadczamy tej zmiany w czasach nam współczesnych, w bliskich nam obszarach kulturowych. Mimo że w niektórych miejscach świat koniarzy z uporem broni straconych pozycji, generalny trend jest dobry, nowe się przebija. Choć aktywiści przesadzają – głównie z głębokiej niewiedzy – w punktowaniu świata jeździeckiego za grzechy, których nie popełnił, są forpocztą wytyczającą kierunek zmian cywilizacyjnych.

Argentyńscy gauchos nie pieszczą się z końmi, łamią je w parę godzin, z ich skóry robią tradycyjne buty. Ale to nie znaczy, że nie szanują koni. Byłem pośród nich. Oni kochają swoje konie. Ale inaczej niż panie z Europy Zachodniej czy Ameryki Północnej. Z tego wnioskuję, że jeśli w swojej masie w mrokach dziejów ludzkość traktowała konie jak niewolników i eksploatowała je ponad ich siły, podobnie jak ludzkich niewolników, to już wtedy rodziła się przyjaźń i miłość. Nawet jak ukochanego przyjaciela trzeba było zabić i zjeść. Znamy wspomnienia kawalerzystów z literatury czy z opowieści rodzinnych, koń tam występuje w szczególnej roli bliskiego towarzysza. Trudno, żeby było inaczej po wspólnych przeżyciach wojennych, gdy czasami cudem unikało się śmierci. Wspólnie. Takich uczuć doświadczali pewnie i rzymscy legioniści, i wojownicy barbarzyńskich plemion. Incitatus, wyścigowy koń cesarza Kaliguli, mieszkał jak bogacz, jadał specjalny jęczmień ze żłobu wykonanego z kości słoniowej i miał do dyspozycji służbę. Dlaczego zwykły rzymski plebejusz nie mógłby żywić tak gorącej miłości do swojego konia?

Mój ojciec naszego konia nauczyciela, brata i mojego, kiedy nieuleczalnie okulał, sprzedał na jesieni 1975 roku na rzeź. Wysłużone konie z AKJ Wrocław, wcale nie stare, bo kilkunastoletnie, też jechały do rzeźni. Wtedy z dyskomfortem, ale jakoś to akceptowałem. Taki był porządek rzeczy. Ale już żaden z moich własnych koni nie został wysłany na śmierć. Przez dziewięć lat mojej pracy na torze wszyscy końscy emeryci ze szkółki rekreacyjnej znaleźli łaskawych opiekunów. Ta zasadnicza zmiana nastąpiła na przestrzeni ostatnich 20-30 lat.

Prawie zawsze panie i dziewczyny, z których końmi pracowałem, mówiły mi, że ich wierzchowiec sprawia kłopoty, bo poprzedni właściciel bił go albo co najmniej źle traktował. Dopiero one obdarzyły konia prawdziwym uczuciem, ale ten jest nieufny, bo niesie w sobie traumę. To, że koń był maltretowany albo źle traktowany, to prawie zawsze nieprawda. Konie mogą zmienić zachowania, kiedy zmieniają miejsce pobytu i właścicieli. Najgorzej bywa, gdy pochodzą z małych hodowli, a dodatkowo są rozpieszczane. To dlatego mieliśmy w AKJ problemy z końmi od rolników. I dlatego przyjazne były konie ze stadnin. Te pierwsze wychowały się w małych stajenkach z ludźmi, te drugie w dużych stadach z rówieśnikami. Pierwsze interpretowały świat przez zachowania właścicieli, drugie przez reguły rządzące stadem, dla koni zasadnicze, bo to zwierzęta społeczne, uznające hierarchię. Każdy koń ma swoje indywidualne doświadczenie.

Kiedy się zrozumie i uszanuje ich sposób widzenia świata, łatwiej się z nimi dogadać niż z ludźmi.”

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Woronowicz, Robert

Robert Woronowicz (ur. 1960) – oficer służby stałej WP, specjalność – kawaleria reprezentacyjna. Instruktor Wyszkolenia Kawaleryjskiego. Instruktor jeździecki PZJ i rekreacji ruchowej ze specjalnością jeździectwo.

Twórca i szkoleniowiec Kawalerii Ochotniczej od 1993 r.. Od  2000 r. szkolił Szwadron Kawalerii WP. Od 2007 r. do 2013 z-ca Dowódcy Szwadronu Kawalerii WP. Od lutego 2013 r. oficer d/s kawalerii w Pionie Szkolenia Dowództwa Garnizonu Warszawa.

Jeden z inicjatorów powstania Federacji Kawalerii Ochotniczej. Od 1994 r. związany z 1 Pułkiem Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. W 1999 r uhonorowany przez Koło Pułkowe Odznaką Pułkową.

Współorganizator pierwszego udziału kawalerii w Centralnych Uroczystościach Państwowych 11 listopada 1998 r.

Uczestnik i dowódca kawalerii w wielu rekonstrukcjach historycznych i filmowych. Między innymi prowadzenie szarży w Wąwozie Somosierry w 200-lecie bitwy w 2008 r.

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Dzięciołowski, Piotr

Piotr Dzięciołowski – fotoreporter, dziennikarz. Pochodzi ze znanej warszawskiej rodzinny dziennikarzy. Jego ojciec był współtwórcą „Expressu Wieczornego” i współautorem telewizyjnego Wielokropka, matka recenzentką teatralną w tymże „Expressie”, pomysłodawczynią tak znanych akcji jak Artyści dzieciom i plebiscytu Złota Maska.

Piotr Dzięciołowski kilka dekad zajmował się fotografią polityczną, dziś fotografuje przede wszystkim konie i ludzi sztuki. Całe lata pracował w prasie codziennej i periodykach. Przez blisko dwadzieścia lat był stałym współpracownikiem miesięcznika „Koń Polski”, w którym opublikował kilkaset artykułów i zdjęć. Jest redaktorem naczelnym portalu www.hejnakon.pl Ma na koncie nagrody, wyróżnienia oraz nominacje. Jest autorem kilkunastu wystaw indywidualnych, uczestniczył też w kilkudziesięciu zbiorowych. Napisał kilkanaście książek, wśród nich: Jur – o łączniczce Armii Krajowej; Nie był malarzem koni – o profesorze Ludwiku Maciągu; Wielki koniuszy polskiego filmu – o Tomaszu Biernawskim, specjaliście od filmowych koni, kostiumów, scen batalistycznych; moje FOTOMIGAWKI z prl… (album składający się z blisko 400 zdjęć i bogatych opisów). Fotografii poświęcił również swoją najnowszą książkę fotografował Przemek Wierzchowski.

O fotografii koni Dzięciołowskiego powstał album autorstwa artystki Ewy Jaworskiej Między czernią a bielą. Fotografie koni Piotra Dzięciołowskiego.

Tytuły książek Dzięciołowskiego związanych tematycznie z jeździectwem:

  • Koń to jest ktoś (2003)
  • Koń mi robił za kołyskę (2007)
  • Mistrzowie Polski (2010)
  • Przestrogi dla jeźdźców (2014)
  • Malują Rysują Rzeźbią KONIE (2018)
  • Wielki koniuszy polskiego filmu (2021)
  • Świat wyścigów – z Andrzejem Szydlikiem rozmowa niedługa (2022)
Fot. Ewa Jaworowska.

Zdjęcia zaledwie kilkunastu bohaterów jego artykułów i wywiadów:

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Majchrowski, Jacek

Jacek Maria Majchrowski (ur. 13 stycznia 1947 w Sosnowcu) – polski prawnik, polityk, historyk doktryn politycznych i prawnych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor nauk prawnych, członek Trybunału Stanu.

Znawca II Rzeczypospolitej, dokumentujący jej historię, a szczególnie działalność ugrupowań prawicowych. Od 2002 prezydent Krakowa – najdłużej urzędujący w historii miasta.

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Zagor, Mieczysław

Mieczysław Sławomir Zagor – wielokrotny medalista jeździeckich mistrzostw Polski, który oprócz talentów sportowych sporadycznie wykazuje się żyłką dziennikarską.

Urodzony 1 stycznia 1970 roku, już następnego dnia stał się członkiem sekcji jeździeckiej Wojskowego Klubu Sportowego “Lotnik” Warszawa.

W swoich publikacjach opisuje świat, w którym się wychował i dorastał.

Wraz z rodzicami i młodszym bratem uczestniczył w wielu historycznych wydarzeniach jeździeckich na arenie krajowej i międzynarodowej.

Od 1976 roku losy rodziny Zagorów były ściśle związane z Państwowym Stadem Ogierów w Kwidzynie oraz klubem “Nadwiślanin” Kwidzyn.

Najlepsza jest jazda spontaniczna, taka “od siebie”. Mój tata podczas omawiania naszych startów na zawodach nieraz przytaczał stare ułańskie powiedzenie: “Rzuć serce za przeszkodę i za tym sercem podążaj!”. Na treningach pokrzykiwał: “Obudź się i jedź”!.

Mieczysław Zagor

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Kukawski, Lesław

Lesław Kukawski (ur. w 1930 roku we Lwowie) studia rolnicze ukończył w Krakowie w 1953 roku.

Już w czasie studiów pracował w hodowli koni, ostatnio w Stadninie Koni Pępowo.

W 1957 roku przeniósł się na własne gospodarstwo rolno-hodowlane, równocześnie rozwijając zainteresowanie historią hodowli koni i wojsk konnych w II RP.

Dużo publikował i z czasem osiągnął pozycję wybitnego historyka i znawcy tych dziedzin. Swoje ogromne zbiory militariów przekazał do Muzeum Kawalerii w Grudziądzu.

Słownik Jeździecki i Hodowlany Lesława Kukawskiego (w opracowaniu)

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Koch, Jarosław

Jarosław Koch ukończył studia zootechniczne na SGGW w Warszawie.

Przez 46 lat pracował w stadninie koni pełnej krwi angielskiej w Widzowie.

Wyhodował wiele wspaniałych koni, które wygrywały Derby, Wielką Warszawską i liczne gonitwy pozagrupowe w kraju i za granicą, a także najlepszego powojennego reproduktora, ogiera Dixieland.

Trzy konie jego hodowli były trójkoronowane spośród 11 w powojennej historii wyścigów konnych.

Jest sędzią wyścigowym i biegłym sądowym w zakresie hodowli i eksploatacji koni wyścigowych.

Publikacje w PCBJ:

/Autor

Budny, Jerzy

Jerzy Budny (ur. 27 czerwca 1942 w Piasecznicy, pow. Sochaczew), absolwent Wydziału Zootechnicznego SGGW (1966), specjalizacja hodowla koni.

Po odbyciu stażu w SK Rzeczna w roku 1967 rozpoczął pracę w Wydziale Hodowli Koni początkowo Zjednoczenia Hodowli Zwierząt Zarodowych, a następnie, w miarę reorganizacji jednostek nadzorujących hodowlę, w Zjednoczeniu Hodowli i Obrotu Zwierzętami, Krajowym Zrzeszeniu PP Hodowli i Obrotu Zwierzętami i S-ce Polhoz.

Po włączeniu jednostek hodowli zarodowej do zasobu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w roku 1992 został kierownikiem Sekcji Gospodarowania Zasobem Hodowli Zwierząt w O/T AWRSP w Warszawie, do którego włączono gospodarstwa hodowlane na terenie całego kraju. Po likwidacji od 1 stycznia 1994 Państwowych Torów Wyścigów Konnych i przejęciu przez AWRSP majątku zlikwidowanego przedsiębiorstwa objął funkcję tymczasowego zarządcy z zadaniem restrukturyzacji i dostosowania wyścigów do nowych wymogów prawnych. Po utworzeniu S-ki Służewiec Tory Wyścigów Konnych w latach 1994-1996 był jednoosobowo prezesem Zarządu Spółki, a przez kolejne dwa lata wiceprezesem w rozszerzonym Zarządzie.

Od 16 kwietnia 2002 do 5 października 2006 pełnił funkcję prezesa Polskiego Klubu Wyścigów Konnych.

W różnych okresach pracy zawodowej wykonywał wiele funkcji społecznych, między innymi przewodniczącego Komisji Księgi Stadnej PSB i PASB.

Członek Zespołu ds. Hodowli Koni w Radzie Naukowo-Technicznej przy Ministrze Rolnictwa; członek Rady Hodowlanej PZHK; członek Komisji Oceny na wystawach, pokazach hodowlanych i testach użytkowości; delegat na międzynarodowe kongresy i konferencje organizacji hodowlanych i wyścigowych; uczestnik komisji dokonujących zakupów z importu materiału hodowlanego.

Jest autorem licznych artykułów o tematyce hodowlanej i wyścigowej w wydawnictwach branżowych.

Publikacje w PCBJ:

/Autor